In 2018 stonden omgeving en vliegbasis lijnrecht tegenover elkaar. Er was veel verzet tegen een luchthavenbesluit voor vliegbasis Gilze-Rijen. Na een toezegging van de staatssecretaris in 2020 gingen omwonenden, Defensie en de gemeente met elkaar in overleg over beperking van overlast. Zij vonden elkaar over onderwerpen als aantallen vliegbewegingen, geluid en omgevingskwaliteit. Alle uitkomsten worden vastgelegd in een intentieverklaring en een uitvoeringsdocument. Alle betrokkenen blijven met elkaar in gesprek over de uitkomsten en evalueren die in 2028. Daarmee hoeft niet meer gewacht te worden op een luchthavenbesluit om geluid te verminderen. Het luchthavenbesluit moet op 1 januari 2030 van kracht zijn.

Unieke en historisch moment
René Peerenboom, procesbegeleider en onafhankelijk voorzitter van het overleg: “Dit is een uniek en historisch moment in een veranderende wereld, waarin de opdracht van Defensie steeds belangrijker en groter wordt en tegelijk door omwonenden hogere eisen worden gesteld aan de kwaliteit van hun leefomgeving. Daarom ben ik trots dat gemeente, omwonenden en Defensie hierin een balans hebben gevonden om toch de geluidshinder te verminderen. Het was een uitdagend proces, maar dankzij de tomeloze inzet van alle betrokkenen zijn we er samen uitgekomen. Het grote voordeel is dat Defensie nu al maatregelen neemt om overlast te beperken. We gaan niet wachten op het luchthavenbesluit. Hierdoor besparen we veel tijd, wat positief is voor alle omwonenden.”

Omwonenden bijpraten
De eerstvolgende stap die de betrokken omwonenden, Defensie en de gemeente samen zetten, is om inwoners en gemeenteraad bij te praten over de te nemen maatregelen. Walter de Vet (vertegenwoordiger omwonendendelegatie): “We hebben gedurende het overleg met Defensie al contact gehad met een groep betrokken omwonenden. We bereiden in de komende periode bewonersbijeenkomsten voor waar iedereen welkom is. Die houden we na de zomervakantie in de laatste week van augustus. We willen graag uitleggen waar we vandaan kwamen en wat we bereikt hebben.” Daarna volgt de officiële ondertekening van de intentieverklaring door commodore Pier Schipmölder en burgemeester Derk Alssema.

Uitkomsten in vogelvlucht
Defensie spant zich in om binnen de huidige opdracht het aantal vliegbewegingen niet te laten groeien en neemt maatregelen om de overlast te verminderen. Commodore Pier Schipmölder: “We treffen maatregelen met als randvoorwaarde dat voor onze huidige opdracht de geoefendheid op alle onze taken op peil blijft. Deze randvoorwaarde heeft de volledige instemming van de omwonenden.” De gemeente informeert iedereen met bijvoorbeeld bouwplannen rondom de vliegbasis over de effecten van de vliegbasis en te nemen maatregelen. Burgemeester Derk Alssema: “We stonden tegen over elkaar en staan nu echt naast elkaar. Omwonenden, Defensie en de gemeente blijven in gesprek met elkaar over de voortgang van het uitvoeringsdocument en evalueren die in 2028. Zo bewaken we met elkaar alle uitkomsten en onderhouden we de nieuwe, unieke relatie die is ontstaan tussen de vliegbasis en onze gemeente.”

Minder klachten
In de afgelopen jaren trof Defensie al maatregelen die voortkomen uit de gesprekken met de omwonenden. Defensie ontving minder klachten. Dit geeft alle betrokkenen het vertrouwen dat alle uitkomsten daadwerkelijk effect gaan hebben.